LEKCJE MUZEALNE



Proponujemy Państwu lekcje muzealne z zakresu historii, zwłaszcza regionalnej oraz historii sztuki, które przybliżą dzieciom i młodzieży dzieje miasta i regionu, pomogą skojarzyć fakty i postaci ważne dla „Małej Ojczyzny” z chronologią i wydarzeniami historii powszechnej i historii Polski. Zajęcia o tematyce artystycznej umożliwią poznanie podstawowych pojęć i technik plastycznych, najważniejsze tendencje i style w sztuce oraz działalność artystów związanych z regionem ostrowskim.

Poziom zajęć jest każdorazowo dostosowywany do wieku i stopnia zaawansowania uczestników dlatego nasze propozycje kierujemy do uczniów wszystkich grup wiekowych: od „zerówki”, czy nawet starszych grup przedszkolnych aż po licealistów.

Nauczycieli zainteresowanych uczestnictwem w proponowanych zajęciach prosimy o zgłoszenia telefoniczne (tel. 0-62 592–80–52) z kilkunastodniowym wyprzedzeniem. Równocześnie zachęcamy do proponowania nowych tematów, które Państwu pomogą uatrakcyjnić tok nauczania, a nam poszerzyć ofertę.

Rola muzeum w gromadzeniu, opracowaniu i eksponowaniu źródeł historycznych

Temat łączący dwa zagadnienia historii dla klas IV: rodzaje źródeł historycznych oraz rola i znaczenie muzeów. Lekcja prowadzona dwuwątkowo może stanowić powtórzenie i utrwalenie wiedzy zdobytej w szkole lub okazję do przyswojenia nowych wiadomości, a uczniowie oprócz zapoznania się z podstawową klasyfikacją i terminologią mają okazję wziąć do ręki przedmioty opatrzone zwykle etykietką „Nie dotykać eksponatów!”. Zajęcia zapoznają z niektórymi obowiązkami muzealnika, którego wstępnym zadaniem podczas pozyskiwania zbiorów jest rozpoznanie, określenie wieku obiektu, opis jego wyglądu i przeznaczenie.

Temat przewidziany dla klas IV szkoły podstawowej, z możliwością dostosowania do stopnia zaawansowania uczniów (dla młodszych lub starszych grup).
Czas trwania: 2 godziny lekcyjne, dla grup dysponujących krótszym czasem redukujemy zagadnienia, skracając zajęcia do 1 godziny lekcyjnej.

Republika Ostrowska i powrót Wielkopolski do Rzeczypospolitej

Zasadniczym celem dydaktycznym lekcji jest przekazanie i utrwalenie wiedzy ucznia w zakresie:

  • kojarzenia terminu „Republika Ostrowska” z kontekstem historycznym i politycznym

  • poznania najważniejszych osób i miejsc związanych z Republiką Ostrowską

  • umiejętność skojarzenia konkretnych budynków lub miejsc (patron ulicy, kwatera na cmentarzu) z okresem odradzania Rzeczypospolitej 1918 - 1919

Czas trwania zajęć w pełnym zakresie: 1-2 godziny lekcyjne.

Jaki znak Twój? Orzeł Biały!

Zajęcia ukazujące godło państwa i herb miasta jako symbol przynależności do narodu i społeczności regionalnej. Składają się z części teoretycznej (geneza znaków rodowych, narodowych i miejscowych, kształtowanie wizerunku Orła, geneza herbu Ostrowa) oraz warsztatowej, podczas której uczestnicy wymieniając miejsca i przedmioty opatrzone symbolami państwowymi i miejskimi mają okazję wziąć do ręki wskazane przez siebie eksponaty.

Możliwość realizacji dla dwu grup wiekowych. Dla uczniów młodszych klas szkoły podstawowej lub przedszkolaków zmniejszony zakres wiedzy teoretycznej (opcjonalnie - rysowanie obejrzanych herbów). Dla grup starszych dzieci i młodzieży więcej faktów historycznych i szersza typologia.
Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.

W antrejce na ryczce stoją pyrki w tytce

Zajęcia w przystępny, żartobliwy sposób porównujące dawną i obecną mowę potoczną ostrowian, ponadto objaśniające historyczne przyczyny formy ostrowskiej gwary. Dla młodzieży uczącej się języka niemieckiego doskonałe ćwiczenie w rozpoznawaniu wpływu języka niemieckiego na słownictwo i stylistykę naszego regionalnego języka. Możliwe rozszerzenie tematu o zagadnienie lokalnego nazewnictwa niemieckojęzycznego podczas zaboru pruskiego i okupacji. Lekcja dla wszystkich grup wiekowych.
Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.

Na czym grywali wiejscy muzykanci?

Lekcja adresowana do dzieci z przedszkoli i młodszych klas szkolnych, podczas której, uczniowie poznają podstawowe nazwy instrumentów ludowych m.in.: basy, dudy, skrzypce, siesieńki, łuk muzyczny, piszczałki oraz ogólne zasady ich działania. Uczą się krótkiej piosenki opowiadającej o DUDZIARZU i jego dudach. Ponadto dzieci oglądają strój ludowy z okolic Ołoboku oraz rzeźby przedstawiające muzyków autorstwa lokalnych rzeźbiarzy ludowych. Na koniec rysują na kartonach wiejskie wesele z muzykantami i tańczącymi chłopkami w odświętnych strojach.
Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.

Patroni naszych ulic

Podczas lekcji uczniowie dowiadują się jaka jest historia nazw najstarszych ulic Ostrowa, poznają wybrane biogramy ich patronów oraz ważne dla miasta obiekty przy nich usytuowane. Dokonują próby usystematyzowania tych nazw. Pracując z planami miasta z różnych okresów odnajdują zmiany w nazwach ulic związane z wydarzeniami z przeszłości. Dodatkową pomoc stanowią slajdy, fotografie, słowniki biograficzne. Każdy uczeń próbuje dowiedzieć się skąd pochodzi nazwa lub kim jest patron ulicy, przy której mieszka. Lekcja dla uczniów szkół podstawowych.
Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.

Życie i działalność Stefana Rowińskiego

Lekcja poświęcona postaci jednego z najbardziej znanych mieszkańców naszego miasta. Przedstawione zostają jego najważniejsze dziedziny działalności: jako księgarza i wydawcy, niezłomnego konspiratora zarówno w okresie zaboru pruskiego jak też w czasie II wojny światowej, działacza niepodległościowego a także w okresie służby publicznej w odrodzonej Rzeczypospolitej.
Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.

Patriotyzm a nie ksenofobia. Walka o zachowanie tożsamości narodowej Polaków podczas zaborów na przykładzie społeczeństwa ostrowskiego

Celem lekcji, oprócz przytoczenia faktów historycznych, jest postawienie problemu relacji pomiędzy przedstawicielami różnych nacji, pytania o granice ingerencji wobec odrębnego obyczaju, języka lub religii. Zajęcia umożliwiają pozyskanie lub rozszerzenie wiedzy uczniów w dwu zasadniczych zagadnieniach:

  • sytuacji pod trzema zaborami, ze szczególnym uwzględnieniem realiów ostrowskich

  • oporu Polaków wobec prób wynaradawiania poprzez działalność na niwie gospodarczej, kulturalnej i oświatowej oraz czyn zbrojny, zwłaszcza udział ostrowian w walkach powstańczych

Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.

Ostrów miastem trzech religii

Lekcja, podczas której młodzież nie tylko poznaje ważniejsze fakty historyczne dotyczące trzech ostrowskich grup religijnych [katolików, ewangelików i Żydów], ale i uczy się dostrzegać ostrowskie zabytki związane z gminami wyznaniowymi. Zajęcia dwu- albo nawet trzyczęściowe; wykład , zajęcia warsztatowe – praca z mapą [wspólna albo w grupach, w zależności od zaawansowania uczniów], możliwa wycieczka po mieście według wyznaczonej wspólnie trasy. Lekcję modyfikujemy w zależności od grupy wiekowej; dla starszych uczniów szkół podstawowych [kl.IV-VII], gimnazjalistów i licealistów.
Czas trwania: 1 godzina zegarowa w muzeum, wycieczka: minimum 1 godzina zegarowa.

Urbanistyka Ostrowa od XVIII do XXI wieku

Lekcja dla uczniów gimnazjów i liceów, ukazująca rozwój terytorialny, rozbudowę szlaków komunikacyjnych oraz zmiany w infrastrukturze miasta w ciągu trzech stuleci. Materiałem dydaktycznym są mapy i plany z różnych okresów, pocztówki i fotografie z widokami miasta. Dla grup zaawansowanych możliwość połączenia wykładu z zajęciami warsztatowymi.
Czas trwania: 1 godzina zegarowa w muzeum, wycieczka: minimum 1 godzina zegarowa.

Architektoniczne oblicze Ostrowa

Zajęcia przeznaczone głównie dla klas gimnazjalnych lub licealnych, mogą być kontynuacją tematu o rozwoju urbanistycznym lub stanowić odrębną lekcję. Omówienie zabudowy miasta od średniowiecza po współczesność, z rozróżnieniem rodzajów budowli (mieszkalne, fabryczne, użyteczności publicznej), tendencji historyzujących w architekturze XIX i XX wieku (neo- style) oraz zaakcentowaniem zagadnień konserwatorskich (znikające relikty zabudowy XVIII-wiecznej, ważniejsze zabytki, wpisywanie nowej zabudowy w substancję historyczną, bardziej udane rewaloryzacje).
Czas trwania: 1-2 godziny lekcyjne.

Architektura Ostrowa od detalu do stylu

Lekcja przeznaczona dla dzieci oraz młodzieży gimnazjalnej i licealnej. Uczniowie zapoznają się z pojęciem stylu w architekturze oraz podstawowymi elementami architektonicznymi z różnych epok na podstawie wybranych obiektów (fotografie, slajdy). Utrwalenie zdobytej wiedzy odbywa się podczas półgodzinnej wycieczki po śródmieściu Ostrowa (opcjonalnie). Istnieje ponadto możliwość wybrania i omówienia bardziej szczegółowego jednego stylu.
Czas trwania: 1-2 godziny lekcyjne.

Gdy pradziadek był sztubakiem

Lekcja przybliżająca dzieje ostrowskiej oświaty; skrótowe przedstawienie struktury szkolnictwa od XVIII wieku do okresu międzywojennego (1919-39) oraz działalności najstarszych placówek w Ostrowie. Ukazanie życia codziennego w dawnej szkole; od wyposażenia klasy i tornistra, mundurka uczniowskiego, po relacje panujące pomiędzy uczniem a wychowawcą. Zajęcia prowadzone z wykorzystaniem oryginalnych akcesoriów uczniowskich oraz licznych fotografii i dokumentów. Możliwość dostosowania wykładu dla różnych grup wiekowych.
Czas trwania: 1-2 godziny lekcyjne.

Jak pracowali pierwsi garncarze?

Lekcja przeznaczona dla dzieci z przedszkoli i młodszych klas szkolnych. Dzieci zapoznają się na niej z pojęciem archeologii jako nauki i zakresem jej zainteresowań. Bezpośrednio mają kontakt z zabytkami archeologicznymi i poznają techniki ich dokumentacji, rekonstrukcji oraz próbują kształtować proste formy w glinie np.: figurki, naczynia itp.
Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.

Życie mieszkańców Ostrowa w czasie II wojny światowej

Lekcja skierowana do uczniów szkół podstawowych i ponad podstawowych. Jej głównym celem jest przekazanie jak wyglądało życie codzienne mieszkańców Ostrowa podczas okupacji. Poprzez najważniejsze wydarzenia : wybuch wojny, walki obronne, roboty przymusowe, wywózki, działalność konspiracyjną, tajne nauczanie, wyzwolenie miasta, uczniowie dowiadują się jak trudne, nieporównywalne do dnia dzisiejszego, pełne niebezpieczeństw było 6 lat okupacji hitlerowskiej dla zwykłych mieszkańców miasta, ostrowskiej elity z czasów międzywojnia, osób czynnie zaangażowanych w walkę z okupantem. Materiałem ilustracyjnym są fotografie miasta z lat 1939-45, plan miasta, dokumenty oraz przedmioty związane z okresem wojny, z działalnością konspiracyjną, pamiątki.
Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.

Techniki plastyczne

Lekcja adresowana do dzieci i młodzieży od przedszkola po młodzież licealną. Dzieci zapoznają się z różnymi materiałami np.: krosno malarskie, papier czerpany itp. oraz narzędziami plastycznymi i dziełami wykonanymi za ich pomocą. Uczą się rozpoznawać jaką techniką dany obraz, rzeźba bądź grafika są wykonane oraz dowiadują się jak tego typu zabytki są konserwowane, oprawiane, przechowywane i eksponowane.
Czas trwania : 1 godzina lekcyjna.

Grafika nie jedno ma imię

Lekcja przeznaczona dla młodzieży. Uczniowie poznają na niej historię, różnorodność i klasyfikację technik graficznych. Zapoznają się ze specyfiką każdej z nich na podstawie wybranych grafik ze zbiorów muzeum, pochodzących z kolejnych edycji ostrowskiego biennale. W trakcie zajęć próbują również swoich sił w grafice tworząc własne kompozycje w monotypi lub linorycie.
Czas trwania: 1-2 godziny lekcyjne.

Analiza obrazu

Lekcja przeznaczona dla młodzieży gimnazjalnej i licealnej. Młodzież na podstawie zabytków (obrazów) ze zbiorów muzeum poznaje podstawowe pojęcia do opisu dzieła sztuki. Uczy się określać technikę, jaką obraz został wykonany, jego poszczególne substancje tj. podłoże, podmalówkę, zaprawę i farbę właściwą. Określa jego pole, atrybucję, datowanie, kompozycję, kolorystykę, światło i fakturę.
Czas trwania : 1 godzina lekcyjna.

Przeszłość archeologiczna regionu ostrowskiego

Propozycja dla uczniów wyższych klas szkół podstawowych i gimnazjów pokazująca jak wyglądało życie codzienne ludności zamieszkującej okoliczne tereny w poszczególnych okresach archeologicznych: mezolicie, neolicie, epoce brązu, żelaza aż po wczesne średniowiecze. Podczas tej lekcji uczniowie sami rozpoznają przedmioty charakterystyczna dla danej epoki wybierając je spośród innych, omawiają przeznaczenie, określają cechy charakterystyczne. Dodatkową atrakcją lekcji jest możliwość samodzielnej pracy na żarnach.
Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.

Czy Ostrów jest miastem europejskim?

W dziejach naszego miasta odnajdujemy liczne, przejawiające się na wielu płaszczyznach, powiązania z Europą i takie właśnie spojrzenie na ostrów jet głównym przedmiotem proponowanej lekcji. Uczniowie dowiadują się jakie były w przeszłości i są obecnie związki naszej „Małej ojczyzny” z szeroko rozumiana kulturą europejska realizowane poprzez historię, sztukę, naukę, religię czy architekturę a przy okazji poznają cechy charakteryzujące obecny związek państw w ramach Unii Europejskiej. Slajdy, fotografie, wydawnictwa, grafika będą stanowiły materiał ilustracyjny przy realizacji tematu.
Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.